Pamiętaj, że:
- Osoba, która ucieka przed działaniami wojennymi jest w SZOKU. Czuje przerażenie, odrealnienie, zagubienie. Stan SZOKU może trwać około 3-ch MIESIĘCY!
- Człowiek wtedy nie czuje ciała, nie czuje czy chce jeść, nie czuje czy chce pić.
- Dorosły człowiek jeśli ma pod opieką dziecko reaguje tylko na potrzeby dziecka.
- Nie przyjmuje żadnych intelektualnych informacji.
- Trzeba zadbać o to by założył kurtkę jak jest zimno, że musi się położyć spać jak jest późno.
- Osoba w szoku może zachowywać się agresywnie, być pobudzona, poddenerwowana, całkowicie nieadekwatnie reagować na bodźce.
- Jest to jak żałoba, nie tylko jak po naturalnej śmierci bliskiej osoby, ale jak żałoba po wszystkim co w życiu bliskie, znane oraz wizji własnej przyszłości, strata przeszłości oraz przyszłości.
- Ważne są podstawowe informacje, jak funkcjonować w nowym otoczeniu, gdzie toaleta, jak naładować komórkę, jak zrobić sobie kawę, albo herbatę, zapewnić środki higieny osobistej, jak obsłużyć prysznic, wannę, krany, jak zamknąć drzwi, jak nagrzać/ochłodzić pomieszczenie, jak otworzyć/zamknąć okna, jak się poruszać po okolicy, i wszystkie sprawy formalne jak przeprowadzić, krok po kroku.
- Adaptacja, przy "zwykłej emigracji" tj. z wyboru trwa 3-5 lat!
JAK WSPIERAĆ OSOBĘ W SZOKU WOJENNYM?
- Przywracać do czucia ciała - do czucia podstawowych potrzeb jak zaspokojenie głodu, pragnienia, odpoczynku, ciepła.
- NIE ROZMAWIAĆ O TYM CO SIĘ STAŁO!!! ŻEBY NIE WYWOŁYWAĆ MYŚLI RETRAUMATYZUJĄCYCH!!!!!! NIE WYWOŁYWAĆ WSPOMNIEŃ!!! CHYBA, ŻE OSOBA SAMA WYRAŻA TAKĄ CHĘĆ LUB POTRZEBĘ.
- Im większy krąg osób opiekujących, gotowych do kontaktu tym większą ulgę to może przynieść, dać poczucie bezpieczeństwa, poczucie przynależności.
- Jeśli osoba jest nieobecna myślami, czy wpada w panikę, koncentrować jej uwagę na teraźniejszości, mówić, że teraz MOŻE CZUĆ SIĘ BEZPIECZNA, ŻE SĄ LUDZIE KTÓRZY SIĘ O NIĄ TROSZCZĄ, ŻE JUŻ JEST DOBRZE, ŻE TERAZ MOŻE ODPOCZĄĆ.
- Kierować jej uwagę na jej ciało, czy jest jej wygodnie, ciepło, czy może się oprzeć, oddać ciężar ciała krzesłu, łóżku ,sofie.- temu na czym siedzi.
- Ostrożny, delikatny kontakt fizyczny jest bardzo wspierający, jeśli osoba wyrazi na to chęć: dotyk dłoni, objęcie, położenie dłoni na plecach, na ramionach.
- Uśmiech!
DZIECI:
- Dzieci PODWÓJNIE reagują na sytuację zagrożenia!!!!
- Mogą być bardzo zamknięte i może być bardzo trudno z nimi nawiązać kontakt
- Potrzebują DUŻO CIERPLIWOŚCI, ŁAGODNOŚCI I CZASU!!!
- Kierować ich myśli na tu i teraz! Zajmować przyjemnymi aktywnościami!
- Jeśli ktoś zacznie płakać - Być! BYĆ Obecnym! Nie bać się uczuć! To naturalna reakcja odprężenia! POZWOLIĆ SIĘ WYPŁAKAĆ, TO PRZYNOSI ULGĘ!!!!
- KIEDY ŚWIAT NAM SIĘ ZAWALI, OPARCIE i POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA DAJE ZWYKŁA NORMALNOŚĆ LUDZI WOKÓŁ.
Tekst: Margola Sularczyk